Czy warto zostać tłumaczem?

Marzysz o tym, aby zostać tłumaczem sławnej pisarki lub uwielbianego na całym świecie poety? Myślisz o tym, aby wejść do grona osób wykonujących zawód tłumacza przysięgłego? Dobrze mieć coś, co nas napędza, co nas pasjonuje i jest właśnie tym „czymś”, co chcemy robić w życiu. Bycie tłumaczem to wspaniała przygoda: niemal każdego dnia czekają Cię nowe wyzwania, masz możliwość być niczym Sherlock Holmes, a do tego dostajesz za to pieniądze. Trzeba jednak powiedzieć, że nie jest to coś, w czym będzie czuła się dobrze każda osoba. Pamiętaj, że znać język obcy a być zawodowym tłumaczem to dwie różne rzeczy. Dobrze skonfrontować swoje wyobrażenia o tym zawodzie z rzeczywistością. Czy warto zostać tłumaczem? Warto to sprawdzić!

Czy warto zostać tłumaczem?

Richard Bach mawiał: „im bardziej chcę coś zrobić, tym mniej nazywam to pracą”. Mark Twain twierdził zaś, że „dwa najważniejsze dni Twojego życia to ten, w którym się urodziłeś oraz ten, w którym dowiedziałeś się, po co”. Chcesz wiedzieć: czy warto zostać tłumaczem? Prawda jest taka, że odpowiedzi na to pytanie powinieneś udzielić sam sobie. Praca pochłania ogromną część naszego życia więc dobrze, abyś sam był przekonany co do tego, że w każdy dzień roboczy chcesz tłumaczyć. Chcesz tego? Czujesz, że to jest właśnie to „coś”? Jeśli tak, nieważne co powiedzą Ci inni. Stań się najlepszym specjalistą, jakim możesz być!

Richard Bandler w „Z żab w księżniczki” napisał: „zawsze kiedy zauważysz, że się wahasz albo odkładasz do jutra jakieś nowe zachowanie, które mógłbyś wypróbować dziś, zerknij przez lewe ramię i zobacz znikający cień. Ten cień to Twoja śmierć. W każdej chwili może zrobić krok do przodu, położyć rękę na Twoim ramieniu i Cię zabrać. To, co teraz robisz, może być Twoim ostatnim działaniem na tej planecie i stanowić najpełniejszą reprezentację”. Jeżeli więc chcesz zostać tłumaczem, działaj!

Artykuły polecane do lektury:

• „Ile zarabia lingwista?”
• „Ile zarabia tłumacz?”
• „Jak zostać tłumaczem w Ministerstwie Sprawiedliwości?”
• „Jak zostać tłumaczem literackim?”
• „Ile czasu zajmuje tłumaczenie?”

Praca tłumacz – jakie daje możliwości?

Jakie perspektywy daje zawód tłumacza? Wszystko zależy od Ciebie. Jak to napisał Mark Twain: „nie ma takiej rzeczy, której nie można by osiągnąć pracą. Nic nie leży poza jej zasięgiem. Złe obyczaje przemienia w dobre, niszczy złe zasady, a odradza dobre. Jest w stanie uczynić z człowieka anioła”.

• Możesz zostać tłumaczem przysięgłym lub tłumaczem zwykłym.
• Jako tłumacz możesz wykonywać tłumaczenia pisemne lub tłumaczenia ustne.
• Dobry tłumacz to ktoś, kto może żyć ze swojej pasji i pracować na własne konto, współpracować z biurem tłumaczeń, międzynarodową korporacją czy jakąś organizacją na szczeblu europejskim.
• Specjalizacja sprawia, że możesz zostać rozchwytywanym ekspertem w danym temacie i zarazem cieszącym się zaufaniem tłumaczem.
• Weź pod uwagę języki obce. Możesz zostać tłumaczem języka angielskiego, języka rosyjskiego czy innego języka obcego. Załóżmy, że kochasz jakiś język, znasz go biegle, a do tego możesz go wykorzystać w swojej pracy. Wbrew pozorom niewielu ludzi ma taką pracę, która wiąże się z ich pasją, zainteresowaniami czy tym, co zwyczajnie kochają. Ty możesz taką mieć.
• Proces tłumaczeniowy dotyczy wielu branż, dziedzin i tematów. Możesz pracować dla organów administracji publicznej, polskich firm, instytucji i organizacji, jak i działać na skalę międzynarodową, zatrudniając się np. w korporacji z USA.
• Pracę z niesamowitymi ludźmi. Niezwykle rzadko podejmuje się ten temat, ale znajomość języka obcego, specjalizacja i oczywiście wykonywanie zawodu tłumacza to klucz do poznania wielu nazwisk z dziedziny czy branży, którą się zajmujesz. Wyobraź sobie, że tłumaczysz dla laureata Nagrody Nobla w dziedzinie literatury, współpracujesz z aktorką czy aktorem z Chin, Japonii lub Korei lub masz okazję poznać jednego z najbardziej wpływowych ludzi na naszej planecie. Prawda, że to ekscytujące?

Jak zostać tłumaczem i czy można wykonywać tę pracę bez studiów?

Znasz język polski, a Twój poziom językowy angielskiego, francuskiego czy chińskiego jest w porządku? Marzy Ci się mieć zlecenia na przekłady z dziedziny medycyny, inżynierii czy takie, które dotyczą urzędowych spraw? Marzenia same w sobie nie wystarczą, aby zostać tłumaczem. Za pragnieniem powinny iść konkretne kroki. Pójdź na filologię, lingwistykę lub pokrewny kierunek. Dużo czytaj, ucz się języków obcych i inwestuj w siebie. Przede wszystkim praktykuj, tłumacz, ile się da. Do pracy w tym zawodzie oprócz pasji potrzeba warsztatu tłumacza, wiedzy i doświadczenia. To ostatnie zdobywa się latami, ale pewnego dnia ciężka praca zaprocentuje. Każda droga dojścia do zawodu tłumacza jest dobra, oczywiście pod warunkiem, że staniesz się profesjonalistą i będziesz zadowolony ze swojej pracy.

Jeśli chodzi o formalności, to osoby myślące o tłumaczeniach zwykłych nie muszą martwić się o żadne certyfikaty, testy czy oficjalne zdobycie uprawnień. Zupełnie inaczej wygląda ta sprawa w przypadku każdego kandydata na tłumacza przysięgłego. Ustawa o zawodzie tłumacza przysięgłego nie dość, że bardzo konkretnie mówi nam, kto może nim zostać, to jeszcze jasno wskazuje, że trzeba zdobyć uprawnienia. Jak? Trzeba przystąpić do tak zwanego egzaminu na tłumacza przysięgłego. Test ten badania umiejętności z tłumaczenia z języka polskiego na język obcy oraz z języka obcego na język polski. Składa się on z dwóch części. Pierwsza to tłumaczenia pisemnego, z języka polskiego na język obcy oraz z języka obcego na język polski. Druga to tłumaczenia ustnego, z języka polskiego na język obcy oraz z języka obcego na język polski. Dopiero pozytywny wynik z egzaminu, złożenie ślubowania wobec Ministra Sprawiedliwości wpis na listę tłumaczy przysięgłych i pieczęć sprawiają, że możesz oficjalnie wejść w poczet osób wykonujących ten zawód zaufania publicznego.

Ile zarabia tłumacz w Polsce?

A czy opłaci się zostać tłumaczem pod względem finansowym? To zależy od tego, ile chcesz zarabiać, a także od tego, co dla Ciebie znaczy wysokie wynagrodzenie. Z badań ze stycznia 2021 roku wynika, że mediana zarobków w tym zawodzie w naszym kraju wyniosła 5 740 złotych brutto. Trzeba tu od razu zaznaczyć, że 24% tłumaczek i tłumaczy zarabia mniej niż 4 180 złotych brutto, a także tyle samo zarabia więcej niż 7 300 złotych brutto. Czy te średnie zarobki są dla Ciebie satysfakcjonujące? Musisz sobie już na to pytanie odpowiedzieć sam. Tym, co powinno Cię zainteresować są czynniki determinujące zarobki, szczególnie jeśli chcesz liczyć na wyższe zarobki. Co więc ma największy wpływ na to, że jedni zarabiają więcej, a drudzy mniej? Znaczenie odgrywa staż pracy, wykształcenie, wielkość firmy, a nawet województwo. Pamiętaj, że to taki zawód, w którym liczą się Twoje kompetencje, doświadczenie i to, co potrafisz zrobić.

Czy tłumacz może zarabiać lepiej?

Czy da się przeskoczyć pułap wyżej przytoczonych stawek w zawodzie tłumacza? W naszym odczuciu wszystko zależy od Ciebie, od Twojej determinacji, pracowitości, talentu, poświęcenia i rozwoju. Do tego jeśli naprawdę nadajesz się do pracy w zawodzie i masz talent możesz dojść naprawdę daleko. Nie licz jednak, że będzie łatwo. Na zaufanie klientów musisz zapracować. Cechy idealnego tłumacza, które być może masz nie zastąpią portfolio i doświadczenia. Pasja i serce do tłumaczeń ma ogromne znaczenie, ale praca jako tłumacz wymaga znajomości języków, wiedzy rozwoju umiejętności. Bez kompetencji nie da się zostać profesjonalistą. Wiedź jednak, że do pozyskiwania dobrych zleceń trzeba mieć dryg: już sama umiejętność „wyławiania” najlepszych klientów, najbardziej opłacalnych projektów, jak i przekładów, które zaprocentują w przyszłości odgrywa też bardzo dużą rolę. Ucz się od starszych koleżanek i kolegów, pielęgnuj w sobie pasję i rozwijaj się, a na pewno wszystko pójdzie po Twojej myśli!

Mieszko Marciniak

Mam na imię Mieszko i pochodzę z małej miejscowości we wschodniej Polsce. Od czterech lat mieszkam i pracuję w Lublinie, który stał się moim drugim domem. Na co dzień pracuję jako tłumacz, a moją pasją jest pisanie. Lubię sporo czytać, dzięki czemu poznałem cienką, choć bardzo wyraźną linię pomiędzy teorią i praktyka. Z przyjemnością podzielę się z Państwem moim doświadczeniem i wiedzą. Poza pracą moją drugą pasją jest sport, który uprawiam od dziecka, co sprawia, że o kondycję nie muszę się martwić.